Buiten uitwaaien en opdrogen - hoe ik uit de kast kwam als bipolair

Een nieuwe ik

Na mezelf jaren - bijna 30 jaar, van mn 15e tot mn 44e - als chronisch depressief te kennen, kreeg ik februari 2019 bij Pro Persona een nieuw waslabel: bipolair. Iemand anders had eerder geprobeerd het me op te naaien, maar nu - de ‘loog vond dat ik het niet had, de ‘iater van wel - gaf de twijfel ruimte in hun diagnose mij ruimte om te denken: ja, misschien héb ik dat wel. Misschien is dát wel, wat ik heb. Handig, dat ze het niet met elkaar eens waren.

Ik keek eens terug op de afgelopen paar jaar, en zag een trend. Perioden van energie afgewisseld met depressies. Het was begonnen na de doorbraak in 2004 bij mijn eerste goeie therapeute, toen ik voor het eerst echt ging voelen. Helemaal, van top tot teen. Heel erg huilen, diep verdriet, enorme vreugde. Voordien voelde ik vooral mijn maag en verder deed ik het voor de bühne. Deze nieuwe diagnose markeerde enorme groei. Niet meer depressies, afgewisseld met periodes van tanden op elkaar, niet echt iets voelen, en doorgaan. Nu had ik periodes waarin ik echt leefde.

Alleen die depressies hè.

Kintsugi - zichtbaar gerepareerd is sterker en mooier

Mensen vertellen

Vanwege de - zag ik nu zelf ook, toch wel wat extreme - verschillen tussen de periodes, leek het me handig, mezelf buiten te hangen. Ik was gewassen, ik was schoon; maar ik moest nog drogen en mezelf laten zien. De mensen in mijn omgeving informeren. Dan hoefden ze niet zo te schrikken als ik opeens, na maanden radiostilte, om 5am appjes ging sturen. Of eerder. Als de Insta posts en tweets ze opeens weer om de ogen vlogen. Als ik weer belde, wilde afspreken, allerlei uitjes en voorstellen deed.

Het leek me makkelijk, als ik de andere ouders op het schoolplein niet meer telkens hoefde uitleggen, waarom ik nu eens als een dood vogeltje, dan weer als een uitbundige paradijsvogel verscheen. Ook wel fijner voor de kinderen misschien.

Misschien moest ik mijn man en kinderen ook wel inlichten. En mijn (schoon)familie.

Dus dat deed ik. Eerst mijn man en kinderen natuurlijk, meteen dezelfde avond. Ik geloof niet dat we allemaal meteen de scope van het bericht konden omvatten. We namen het voor kennisgeving aan.

Veel later - aan het eind van de zomervakantie - schreef ik een mail aan mijn ouders, mijn broer, en mijn schoonfamilie. Intussen lichtte ik via de app geleidelijk mijn hechtste vrienden in.

Steun vs. weerstand

De reacties spraken boekdelen, en zijn in te delen in twee categorieën: herkenning en steun aan de ene, en weerstand aan de andere kant. De reactie met de meeste weerstand ging erover, of het wel een goed idee was dit met iedereen te delen. Of het niet schadelijk zou zijn voor mijn man en kinderen. Moeilijk. We hebben gebeld om het persoonlijk te bespreken. We kwamen tot begrip. Degene worstelt zelf met depressie, zonder dit zo open te delen, ontdekte ik.

En deze persoon zal niet de laatste zijn met weerstand. Maar misschien wel de enige, die de gedachten en gedachten erover zo openhartig met me deelde. En dat was ontwapenend en heeft onze relatie verdiept.

En dat geldt eigenlijk voor iedereen die ik ken. In feite heb ik door deze coming out mijn hele sociale netwerk opnieuw geëikt. Ten eerste omdat het proces dwong me te bepalen, wie het meest dicht bij me staan en wie verder af. Ten tweede omdat het helder maakt wie belangrijk zijn. “De schoolpleinouders”, die me eerst heel veel energie kostten, zijn als onduidelijke massa helemaal niet belangrijk. Ik heb een tijd een groen lintje gedragen (symbool voor mental health awareness) als “talking piece”: wie wilde kon erover vragen. Er kwamen wel vragen, maar niet veel; en ze kwamen van ouders die ik toch al mocht. Hen beschouw ik nu als goede kennissen en vrienden, we kunnen bij elkaar een potje breken. De kwaliteit van het contact is enorm verbeterd, vooral degenen met een steunende reactie. Andere mensen zijn meer naar de achtergrond verdwenen. Ook goed.

Vrijheid

De last van het gevoel mezelf te moeten verklaren is bijna geheel weggevallen. Daarvoor in plaats is de vrijheid gekomen, mezelf te laten zien zoals ik op elk moment ben. Ik voel me vrijer in kledingkeuze, in gedrag. In wat ik heel de dag uitspook. In hoe ik me uitdruk - ik hoef mijn emoties niet meer te verbergen. Ik geniet er juist van me te uiten, wat ik ook voel, of groot verdriet, of vreugde, of wat dan ook. Uitgewaaid, opgedroogd: flaneren maar!

Coming out tips:

1. Wat wil je delen?
2. Met wie als 1e, 2e, 3e kring?
3. Neem de tijd voor de reacties en gesprekken
4. Geniet van je vrijheid en maak concreet welke hulp je wanneer nodig hebt.

De mail die ik stuurde

Lieve familie,

Zoals jullie weten had ik afgelopen lente en zomer weer veel last van een depressieve fase. Tot mijn opluchting zijn mijn energie en stemming in de week van 9 september weer gaan keren. Zo werd ik de afgelopen weken helemaal hyper en energiek. Wat jullie ook van me kennen. Fijn voor mij, voor mijn omgeving soms wat veel, vervelend of beangstigend.

Zelf ben ik vooral heel blij dat het leven weer vol licht en mogelijkheden aan me verschijnt.

Gek genoeg ben ik nu ook blij met de diagnose bipolair II van februari. Het geeft me steun. Ik begin te begrijpen dat hoe beter ik deze up/energie kan managen, hoe minder (hevig en/of lang) ik zal dippen. Dat behandeling nu ook zinvol en nodig is.

 

En ik probeer nu geleidelijk wat structuur in onze alltag te brengen. Maandagochtends ben ik begonnen vrijwillig bij de Kringloopwinkel te werken. Twee ochtenden per week naar yoga. Avondetens vooruit plannen.

Wat bij alles ook helpt, is openheid over mijn diagnose. Geleidelijk vertel ik de mensen om ons heen erover. Vrienden, bevriende schoolpleinouders en meer. Zodat ik mensen ook (kort) kan informeren als mijn energie weer is gekeerd. Natuurlijk probeer ik ook helder te krijgen wat mijn triggers en valkuilen zijn.

Wie meer wil weten, shoot. Hierbij laten is voor mij ook goed.

Tot gauw, veel liefs,

Tess