Yumalicious... cardemom thee. Kardewattes? Thee?

Hmm... zweeds mufzoetig brood

Een jaar of 15 was ik, "met mn moeder" op fietsvakantie in Zweden. Hoewel ik als puber liever iets sexiers had gedaan, had ik dat niet bedacht noch georganiseerd noch was ik ervoor gevraagd, en eigenlijk was het heerlijk. Eindeloze bossen, berken en dennen, meertjes, kamperen en zelf fikkies stoken met grove dennenhout. Foolproof: lukt altijd, knapt als een dolle en ruikt heerlijk.

Het zweedse brood echter... brr. Muffig zoetig. Ik word nog wee als ik aan de geur denk. Ik voel weer de pijn van toen ik keihard door mijn enkel ging, vrolijk hollend door een suf dalletje in een verder panoramisch paadje langs de klif waarop de camping lag. Jezus, ik klapte dubbel van de pijn en misselijk!

Ik weet niet meer of we ander brood ontdekten - stokbrood misschien? Of ons vrouwmoedig door het ruimhartig met Brødkryddor gekruide weëe brood bleven werken. Fietskamperen maakt hongerig.

Later ontdekte ik dat kardamom de hoofdschuldige was van deze, ahum, smaaksensatie.

Refuge van Dina Ayeri

Tot ik een paar weken terug Refuge las. Nou, zeg maar verslond. Weer een voltreffer van de dames onze Amstelveense Stadshartbieb. Het lag in de week van vrouwendag, 8 maart, op de uitstaltafel tussen wat ik inschat als chicklit en wat doktersromanachtige toestanden. Gelukkig sprong Refuge (inmiddels vertaald als Schuilplaats) er voor mij uit.

Dit soort opslorping, dat een boek je helemaal wint, meesleept, verovert en je anders naar jezelf en je leven doet kijken herinner ik me. Toen wij 8 waren las de moeder van mijn beste vriendin haar Laura Ingalls Wilder's "Kleine Huis op de Prairie" voor. Dat kochten wij vervolgens ook. De hele serie moet nog in de kast bij mijn moeder staan (toch eens vragen). Bij het lezen van een van die boeken - er was een groot feest op de farm, en er was pompoentaart. Ineens kreeg ik ook zo'n zin om pompoentaart te bakken, en groene tomaten, iets met groene tomaten, ik weet niet meer wat.

Terug naar Ayeri in het nu: ik las haar en het hele vluchtelingenprobleem is veranderd. Het voelt heel anders. Minstens zo prettig is dat Ayeri de magie van de Perzische keuken voor ons ontsteekt. Iets met aubergines, druipend van het vet en de knoflook, om je vingers bij op te eten... en de kardemomthee, geurig, kruidig, waar ze zo naar verlangt en van geniet, waar ze ook is. Ja, dat kan natuurlijk. Wacht eens! Kardemom! Gatver, toch? Hm. Toch eens op zoek naar die peulen. De betere toko heeft ze, maar ik haalde ze bij de grote Appie. Helaas, want ik gun de betere toko - hier is dat een Pakistaan aan de Lindelaan: Kashmir - graag mijn klandizie. Mijn dagelijkse routes lopen er nu eenmaal niet langs.)

Een vijzel - regel zo'n ding

Dit was het moment. Hij stond al langer op mijn verlanglijst... nu moest het er maar eens van komen. Dus: via Marktplaats een vijzel gescoord - met hulp van mijn grand old mama. Dingen zijn bij haar in de buurt (Arnhem) vaak wel of goedkoper op MP te koop dan bij ons pff het leven in Amsterdam omgeving is duur. Ze bracht hem mee in haar rugzakje met de trein lief he. Zo dat lucht op! Zei ze toen ze die last kwijt was. Wel een kilo of 3, 4 denk ik. Zo blij ben ik met ons mam, bij elke knars van de stamper in het mortier voel ik dat weer. Ja, mortier heet zo'n ding ook wel leerde ik net, toen ik  het woord zocht voor dat ding dat je in de hand neemt - maatje grote augurk of kleine komkommer maar dan van steen.

Zo'n mortier (haha! Stop de wapenhandel, neem een mortier!) gaat je superveel plezier geven in je keuken. Hmmm... mortier, plezier, als daar geen rap inzit? Bij elk zaadje dat je fijnstampt, het fysieke van het knarsen, de geur die eruit knalt... nu ga je pas begrijpen hoe specerijen bedoeld zijn. Meteen naar Marktplaats! Als je dit blog uithebt tenmiste. Je heb een goed zware vijzel nodig, van dat ruwe steen. Groot hoeft 'ie niet te zijn, als je net als ik meestal voor een gezin kookt.

Recipes, please?

Mijn eerste zelfgestampte peultje gooide ik in het zeefje waar mijn groene thee in zat. Hmm... okee het vijzelen was leuk maar hier proef ik niks van. Receptjes googlen dan maar. Hieronder op rij wat ik goed vond, en als afsluiter waar kardemom allemaal goed voor is (waarvoor niet?!!) en een tip voor bij de koffie.

(Uitprinten en) enjoy!

Tess, jullie eigen @spellfinder

Ethiopian Spice Tea

October 2000, van Epicurious.com

Serves 1 (+ leftover spice mix)

• 1 teaspoon ground cardamom
• 1/2 teaspoon ground cinnamon
• 1/8 teaspoon ground nutmeg
• 1/8 teaspoon ground cloves
• 1 cup water
• 1 (1/4-inch-thick) slice fresh ginger

How to

• Stir all ground spices together in a small bowl.
• Bring water to a boil. Add 1/8 teaspoon spice mixture and ginger and simmer 4 minutes. Pour tea through a fine sieve lined with a coffee filter or paper towel in a cup.

Cardamom Chai

Mangoes and Curry Leaves (2005)
by Naomi Duguid and Jeffrey Alford 

Yields about 5 cups; serves 2 to 4

• About 6 cups water
• 1/2 cup whole or reduced-fat milk
• Seeds from 1 green cardamom pod, ground
• 2 heaping tablespoons black tea leaves, preferably strong-tasting Assam tea
• 2 teaspoons sugar, or to taste

How to

• Heat the water to a boil. In a separate pan, heat the milk to a boil, stir in the cardamom, cover, and set aside.
• Place the tea leaves in a heavy pot. Pour in a little of the hot water, then pour it off. Add the remaining hot water. Place over medium heat, bring to a boil, and boil for about 30 seconds, then pour the tea through a strainer into a pot.
• Add the hot milk by pouring it through a cloth-lined strainer into the tea. Add the sugar and stir. If you wish to froth the tea, pour the mixture into another pot, then pour it back, continuing until it's frothy.
• Place the pot back over the heat and bring the tea almost to the boil, then pour it into cups.

Cardamom, Cilantro (=coriander) and Fennel Tea

October 01, 2015

Coriander and fennel have a cooling tendency, while cardamom is heating. This combination makes a good year-round brew. In the summer, you may substitute 1/4 teaspoon chamomile leaves for the cardamom to provide a totally cooling trinity. The actions of all three herbs are carminative (relieve intestinal gas and distension) and diuretic (promote urine flow). Fennel also relieves muscular spasms.

Serves 2

• 1/4 tsp cardamom seeds
• 1/4 tsp coriander seeds
• 1/4 tsp fennel seeds
• 2 cups boiling water
• 1 tsp maple syrup or unrefined brown sugar (optional)

How to 

• Warm a teapot by rinsing with hot tap water. 
• Place all seeds into the warmed pot and cover with boiling water. 
• Steep for 5 minutes and allow brew to cool. 
• Strain and add maple syrup or brown sugar, if desired.

Kardemom thee met gember en rozemarijn

Bonnie Duboi, 6 december 2016

Voor 1 kop

• 5 kardemom peultjes. Deze vind je bij de toko, biowinkel maar ook gewoon bij het kruidenschap in de supermarkt.
• 1 cm verse gember, in dunne plakjes gesneden.
• Een paar takjes rozemarijn.

Nu is het een kwestie van heet water opschenken en even laten trekken. Je kunt de thee met gemak een paar keer opschenken.

Kardewat?

Kardemom is een specerij uit het verre oosten; oorspronkelijk uit tropische regenwouden in Zuid-India, Sri Lanka en Nepal. In de peultjes zitten kleine donkere zaadjes, die de karakteristieke smaak geven: fris, scherp en menthol-achtig, zoet. Kardemom is familie van de gember en is in Aziatische landen bekend als traditioneel medicijn. De thee gebruikt met name tegen spijsverteringsproblemen. En (natuurlijk!!) is er meer…

Wat vermag kardemom allemaal voor uw lijfje:

• Helpt bij allerlei problemen met de spijsvertering zoals misselijkheid, constipatie, indigestie, zuurbranden winderingheid.
• Bij verkoudheid, het bevordert het ophoesten van slijm en vermindert de slijmafscheiding.
• Detox: afvoeren van afvalstoffen uit de nieren, urinewegstelsel en blaas.
• Bloeddrukverlagend door de vezels en de detox werking
• Verlaagt en stabiliseert de hartslag.
• Halveert de kans op darmkanker.
• Bij spierspasmes, de hik, en maag en darmkrampen
• Rijk aan ijzer, mangaan, zink, magnesium, calcium, fosfor, kalium en koper.
• Het bevat de vitamines A, B1, B2, B3, B6 en C.
• De voedingsvezels bevorderen de spijsvertering.
• Antivirale, antibacteriële en anti-schimmel werking.
• Het bevordert de mond hygiëne; verfrist de adem, en helpt infecties in de mond te bestrijden.
  

En wist u dat..

ongeveer 80 procent van de wereldproductie van kardemom naar Arabische landen gaat? Daar voegt men kardemom vaak toe aan de koffie. De caffeïne in koffie zorgt normaal voor een verhoogde uitscheiding van calcium, magnesium en sodium, maar de toegevoegde kardemom gaat dit onwenselijke effect tegen. Een beetje versgemalen kardemom in je koffie zorgt ervoor dat deze gunstige mineralen behouden blijven voor je lichaam. Proost!

Bronnen - I 💖 all of these - visit regularly 😋

• Refuge van Dina Ayeri; reviews bv op Goodreads
• Onze bieb https://www.debibliotheekamstelland.nl/
• Kashmir Food Store op Google Maps
• De eerste drie recepten komen van www.epicurious.com
• Het vierde recept is van Bonnie Duboi https://www.onehandinmypocket.nl/2016/12/06/kardemom-thee/
• Nou vooruit dan maar: een (1) recept voor Zweeds kardemom koffiebrood. Maar ze flikkeren die zooi dus door alle soorten brood he! Alle! Soorten!... ok you got the pic
• En natuurlijk, peace out man: http://www.stopwapenhandel.org/petitie-duurzaam

PS Mama reageerde per mail